Een enorm verlies aan insecten en vogels (t.g.v. pesticiden), dode bodems en daardoor wateroverast, daardoor verlies van waardevolle voedingsstoffen, juist ook in onze voedingsmiddelen, verlies van biodiversiteit, enzovoort. Om nog niet te spreken van de negatieve voetafdruk die we in ontwikkelingslanden hebben.
En we zien ook overal nieuwe bewegingen opkomen die daar iets aan willen doen. Bijvoorbeeld in Nederland het initiatief Deltaplan biodiversiteit, het netwerk Natuurinclusieve landbouw, het netwerk Voedsel Anders, het concept Herenboeren, de Transitie-Coalitiet voedsel en landbouw. Het zijn als het ware golven van transitie, mooi verbeeld door het logo van de Canadese voedselconferentie.
Ken Wilber (folosoof) legt dit bijzonder helder uit, met behulp van onderstaand plaatje. Eerst is Het Nieuwe Normaal nog niet zichtbaar, omdat het zich afspeelt op een voor de buitenwereld verborgen niveau. Op persoonlijk, individueel niveau is er een veranderend bewust zijn (ATTITUDE: houding, denkbeelden, waarden); in de samenleving is er een cultuurverandering gaande (CULTURE). Pas als die veranderingen zich gaan manifesteren in de buitenwereld, in nieuwe manieren van werken, leven, bouwen, omgaan met dieren, bodem, water, landgebruik, afvalverwerking, dan kunnne we ze zien (in BEHAVIOUR, gedrag, en STRUCTUREN).
Welke veranderingen zien we zoal?
1. Industriële landbouw produceert nog steeds heel veel goedkoop voedsel - dat was vlak na de tweede wereldoorlog ook het doel. Maar nu zien we overal de nadelige gevolgen en bij-effecten daarvan: insecten en bijensterfte, utstervende vogelsoorten, dode bodems ook in Nederland, dierziekten, voedselschandalen, dagelijks boeren die failliet gaan, en ons gebruik van dieren alsof het te exploiteren 'dingen' zijn zonder gevoel. Er gaan steeds meer stemmen op om dit te veranderen, structureel! En dat lees je ook in de krant en op blogs. Je ziet (social media-) acties en stichtingen TEGEN dierenleed, tegen bio-industrie, tegen verdelgingsmiddelen, en VOOR biologische landbouw, voor permacultuur, voor agroecologie, voor voedselbossen, voor voedselsoevereiniteit; allemaal initiatieven die nieuwe en duurzame manieren van werken laten zien.
2. Innovatieve boeren, maatschappelijke organisaties, ondernemers, cooperaties, adviesraden en projectbureaus nemen wereldwijd intitatieven om het anders te doen. Met respect voor dieren, vanuit een integrale benadering, ook sociaal duurzaam, regionaal. Zij geven ons het goede voorbeeld. Een uitgebreid overzicht vind u in mijn Yellow Pages, gratis te downloaden in de SHOP.
3. UN organisaties (FAO, speciale ambassadeur voor voedsel), internationale NGOs (ILEIA,nu Cultivate, Solidaridad, Friends of the Earth, Oxfam, IFOAM, European Association for Agroecology, IPES-food) en een aantal kritische wetenschappers geven informatie en engageren mensen om te veranderen, om over te stappen naar integrale vormen van landbouw, het recyclen van nutrienten en voedsel soevereiniteit (zelf beschikking over voedsel in je regio).
Meer weten?
- zie de Yellow Pages waarin zoveel mogelijk organisaties wereldwijd zijn opgesomd
